Hergebruikte gebouwen in Muiden

In het kader van het thema van Open Monumentendag 2011 “Nieuw gebruik, oud gebouw” schreef
Cees Pfeiffer in het Weesper Nieuws van woensdag 7 september j.l. een twee pagina groot artikel over
allerlei panden in Weesp die een nieuwe bestemming hebben gekregen.

De Herengracht in vroeger dagen

Dat inspireerde mij om iets dergelijks voor Muiden te doen. Als je de vesting Muiden binnen komt
via de Amsterdamsepoortbrug, zie je meteen links al het eerste hergebruikte gebouw. In het huidige
restaurant, dat voor kort nog de Klensput heette, was in de 19e eeuw de hoofdwacht van de vesting.
Hier zaten de soldaten die de ingang van Muiden moesten bewaken.

Vlak daar achter, naar het noorden toe, staat nu het Gezondheidscentrum van Muiden, met
oa apotheek, doktersposten, fysiotherapie en daarachter de tandarts van Muiden, in en om het
voormalige postkantoor. In de jaren zeventig gebouwd en kortgeleden geheel gerenoveerd.

Vlak over de voormalige vestinggracht, nu de Kadesloot, staat wat tegenwoordig het Kunstgebouw
genoemd wordt, maar oorspronkelijk het Witte Kruisgebouw was. Gebouwd in de jaren vijftig van de
vorige eeuw als badhuis en dokterspost. Later was er ook een mortuarium.

Terug in de vesting maken we een sprong naar de Westbatterij, het torenfort uit 1851, gelegen aan de
Vechtmond, dat na oa een tijdelijke vestiging van een champignonkwekerij in de jaren zestig, sinds de
jaren zeventig van de vorige eeuw als onderkomen wordt gebruikt door de scoutinggroep van Muiden.

Als we over de dijk naar Muiden teruglopen komen we langs het gebouw van de KNZ&RV, waar op de
parkeerplaats in de middeleeuwen de galgen stonden opgesteld.

Via de Hellingstraat, de naam zegt het al, waar tot de jaren zeventig op de werf schepen werden
gebouwd, terwijl er nu nog slechts kleine reparaties en stalling mogelijk zijn, komen we bij het
architectenbureau van de fa. Wentink. De loods was jarenlang eigendom van de familie Oudshoorn,
die de ruimte als stalling voor oa paarden, vrachtwagens en taxi’s gebruikte.

Op de hoek van de Hellingstraat, de Sluisstraat, de Weesperstraat en de Amsterdamsestraat, zien we
achtereenvolgens het pand waar sinds kort een kantoor in gevestigd is, daarvoor was het een fotozaak,
een traitteur, een sigarenwinkel en een snoepwinkeltje, de Hoek, nu Primera, maar voorheen oa een
sigarenzaak annex slagerij, aan de overkant nu een wijnhandel, maar vele tientallen jaren een slagerij
maar oorspronkelijk een officierswoning en op de laatste hoek nu woningen maar ooit een kapper.

Dit verhaal is te kort om alle panden te beschrijven, maar in de Weesperstraat rechts, ongeveer
halverwege, met een mooie gemetselde gevel was ooit een groentewinkel, daar tegenover zat een
electriciteitswinkel. Nu zijn het beiden woonhuizen, zoals de meeste voormalige winkels in Muiden.

Zo ’n vijftig meter verder staan twee fraaie panden waar een gevelsteen herinnert aan de voormalige
brouwerij die daar gevestigd was. Vlak daarnaast waren twee boerderijen, aan beide kanten van de
straat. Er waren nog veel meer winkels en boerderijen in deze buurt, maar ze zijn allen verdwenen.

In de Singelstraat wijs ik u nog op de tot woning verbouwde voormalige Gereformeerde Kerk.

Via de Amsterdamsestraat, met op de hoek het witte huis waar in de 19e eeuw officieren woonden, en
waar men nu kan overnachten, komen we langs het voormalige hospitaaltje, nu de Tafel van Muiden,
waar men kan vergaderen en eten.

In de Sluisstraat zien we oa de fa. Pronk, waar ooit een electriciteitswinkel was, drogisterij Desiré,
ooit oa een bloemenzaak en kapsalon, een dichtgespijkerd pand, ooit melkwinkel en café, terwijl aan
de overkant oa een groentezaak en een snoepwinkeltje (nu de makelaar) waren.

Het sluishuis werd gebouwd in 1814 als tolhuis en sluiswachterswoning, het staat nu leeg, nadat het
oa is gebruikt als kantoor en galerie. De Doelen was oorspronkelijk bedoeld voor schietoefeningen
van de schutterij. Later werd het verbouwd tot woningen en nog later waren er kantoren en winkels.
Nu is het al weer jaren een restaurant.

Aan de overkant van de Sluis het café Ome Ko, waar een gevelsteen herinnert aan de tabakshandel
die er ooit was. Daar links van de kapper, ooit oa een schoenenwinkel, een pannenkoekenhuis, waar
oa een boekingskantoor voor schepen en een sigarenwinkel waren, daar weer naast een ijssalon, ooit
slagerij, kredietbank en nog veel meer, dan een souvenierswinkeltje, dat als bakkerij bekend stond
vanwege de Muiderslotmoppen.

De voormalige apotheek staat leeg, maar ooit was daar een kruidenierswinkel. Verder waren er
aan deze kant van de Herengracht oa een Rabobank, een boekhandeltje, een timmerwinkel, een
schipperscafé, een kruidenier en vele andere winkels en bedrijven gevestigd.

Aan de andere kant van de gracht waar nu restaurant Floris V is was al eeuwenlang een herberg en
café. Daarnaast is nu een kledingzaak, ooit kruidenier en postkantoor. De Italiaan was ooit café en
hotel. Verder waren een manufacturenwinkeltje, een expeditiebedrijf van de boerenbond en een
zusterhuis van de Rooms Katholieke kerk.

Het voormalige gemeentehuis is nu een apartementenwoning, op de zoutkelders van Bouvy staan de
herenhuizen van de in de jaren zeventig gebouwde woonwijk.

De vestingwallen zijn nu in gebruik als wandelpark, hondenuitlaatplaats en kinderspeelplaats. De
kanonremises en kruitkamer worden gebruikt voor kanostalling, restaurant en bergruimte.

Het Muizen fort en de Kazerne zijn volop in gebruik als mulitfunctionele rumtes. In gebouw C zit het
Muider Muizenfort Museum, Pampuswalbasis, de Kabelkrant, de Historische Kring Stad Muiden en
een kantoor van ILG. In gebouw D is de Muider openbare bibliotheek gevestigd, evenals de raads- en
commissiezaal, jeugd- en ouderenwerk en de openbare toiletten.

Het Muiderslot, tot slot, is na een geschiedenis als dwangburcht, gevangenis, kruitopslag en woning
van oa PC Hooft, al jaren een rijksmuseum.

Leden van de Historische Kring Stad Muiden